Ընտրվել է Մեդիադատ խաղի թեմա
Առաջիկա շաբաթներին«Գորիսի մամուլի ակումբի» նախաձեռնությամբ կկազմակերպվի «Մեդիադատ», որի ընթացքում խաղի միջոցով կքննարկվի ավելի վաղ անցկացված օնլայն հարցումների արդյունքները։
Հարցումները հաջորդել են «Մեդիագրագիտություն, քննադատական մտածողություն և ապատեղեկատվություն» թեմաներով դասընթացներին։
Հետազոտությանը մասնակցել է 73 հոգի, ովքեր ուսումնասիրել են վերջին չորս ամիսների ընթացքում առցանց տարածված թեմաները, որոնցում, ըստ նրանց, ավելի հաճախ են հանդիպում մանիպուլացիաներ, ապատեղեկատվության տարրեր։ Ըստ արդյունքների, առավել հաճախ նշվել են հետևյալ թեմաները․
- Անվտանգություն և տարածքային հարցեր, մասնավորապես՝ Սյունիքը վտանգի տակ է․
- Տնտեսական մանիպուլյացիաներ․ Պետական պարտքի մասին հայտարարություններ, բանկային ծառայությունների սառեցում․
- Սոցիալական մանիպուլյացիաներ․ Կեղծ համարներով մարդկանցից գումար կորզելու դեպքեր:
- Մեդիա մանիպուլյացիաներ․ արհեստական բանականությունը որպես մանիպուլյացիայի գործիք:
- Deepfake տեխնոլոգիաներ. Կեղծ տեսանյութեր, որտեղ հայտնի մարդիկ (քաղաքական գործիչներ, հանրային դեմքեր) իբր արտահայտում են մտքեր, որոնք իրենք երբեք չեն ասել:
- Ավտոմատացված բոտերի օգտագործում. Սոցիալական մեդիայում ԱԲ-ը ստեղծում է կեղծ հաշիվներ, որոնք տարածում են մոլորեցնող կամ ապատեղեկատվական բովանդակություն:
- Մանիպուլյատիվ տեքստերի գեներացում. ChatGPT-ի նման լեզվային մոդելների չարաշահում՝ կեղծ նորությունների, կարծիքների ստեղծման և ապատեղեկատվության տարածման նպատակով:
- Պատկերի մանիպուլյացիաներ. ԱԲ-ի միջոցով ստեղծվում են կեղծ լուսանկարներ, որոնք կարող են ներկայացվել որպես իրականություն:
- Օրինակ սոցիալական մեդիայում տարածվել են պատկերներ, որտեղ հայտնի շոուբիզնեսի ներկայացուցիչները իբր մասնակցում են սկանդալային իրադարձությունների, որոնք իրականում չեն եղել։
- SEO մանիպուլյացիաներ․ԱԲ-ն կարող է օգտագործվել կեղծ կամ մոլորեցնող հոդվածներ ստեղծելու համար, որոնք որոնողական համակարգերում հայտնվում են առաջին հորիզոնականներում:
- Հարցվողների պատասխաններն ուսումնասիրելիս կարելի է նկատել, որ որոշ թեմաներ կրկնվում են տարբեր աղբյուրներում, ինչը վկայում է համակարգված քարոզչական մոտեցման մասին.
- Տարածաշրջանային անվտանգություն․ «Սյունիքը վտանգի տակ է» թեման տարբեր հրապարակումներում արծարծվում է տարբեր տեսանկյուններից:
- Պետական պարտք․ Տարբեր բովանդակությամբ, սակայն նույն թեմային վերաբերվող մանիպուլյացիաներ են տարածվում տնտեսական հարցերի շուրջ:
- Քաղաքական գործիչների մանիպուլյատիվ հայտարարություններ․ Տարբեր գործիչների հայտարարություններ ենթարկվում են խեղաթյուրման կամ նրանց կողմից տարածվում է մոլորեցնող տեղեկատվություն:
- Սոցիալական մոլորեցնող կամ խաբեության դեպքեր․ Կեղծ զանգեր, հղումների միջոցով գումար կորզելու փորձեր:
Հաշվի առնելով հետազոտության արդյունքները, արհեստական բանականությունն արդեն ակտիվորեն օգտագործվում է ինչպես տեղեկատվության արտադրության, այնպես էլ մանիպուլյացիաների տարածման համար, թեմաների հանրային կարևորությունը, մանիպուլյացիաների կրկնությունը և հանրային արձագանքը, Մեդիադատ խաղի թեմա է ընտրվել «Արհեստական բանականությունը՝ որպես մանիպուլացիայի տարածման ռիսկ»։